Nieuwe regels per 2024 maken plaatsing eenvoudiger

Fiscale gevolgen van een mantelzorgwoning: wat u moet weten

Sinds 2024 zijn de regels voor mantelzorgwoningen versoepeld, waardoor het plaatsen makkelijker is geworden. De woning heeft geen invloed op de WOZ-waarde en er is geen extra belastingdruk, mits aan bepaalde voorwaarden wordt voldaan. Dit artikel behandelt de fiscale gevolgen en hoe u schenkbelasting kunt vermijden.

Aanschaf en eigendom: wie betaalt en wie bezit?

De fiscale gevolgen van een mantelzorgwoning beginnen bij de financiering en eigendomsstructuur. We lichten enkele veelvoorkomende situaties toe:

  • U betaalt en blijft eigenaar: Er zijn geen directe fiscale gevolgen. De mantelzorgwoning wordt niet meegenomen in de WOZ-waarde van uw woning. Let op: bij een lopende hypotheek kan toestemming van de bank nodig zijn.
  • Uw ouders betalen, maar u wordt eigenaar: Dit kan door de Belastingdienst worden aangemerkt als een schenking, waarvoor schenkbelasting verschuldigd kan zijn.
  • Uw ouders betalen en blijven eigenaar: Hoewel de mantelzorgwoning op uw grond staat, kan er een opstalrecht of erfpachtrecht worden vastgelegd. In dit geval zijn uw ouders eigenaar en dienen zij gemeentelijke lasten te betalen.

Hypotheek en aftrekbaarheid van kosten

Een veelgestelde vraag is of de kosten voor de bouw van een mantelzorgwoning fiscaal aftrekbaar zijn. Dit is afhankelijk van de situatie:

  • Is de hypotheekrente aftrekbaar? Alleen als de mantelzorgwoning als hoofdverblijf dient voor de eigenaar van de woning. Indien u al een eigen hoofdwoning heeft, is aftrek doorgaans niet mogelijk.
  • Zijn overige kosten aftrekbaar? De kosten voor de bouw of verbouwing van een mantelzorgwoning zijn niet aftrekbaar voor de inkomstenbelasting.

WOZ-waarde: stijgt de waarde van uw woning?

Omdat een mantelzorgwoning als een tijdelijke voorziening wordt gezien, wordt deze niet meegenomen in de WOZ-waarde. Dit betekent dat uw onroerendezaakbelasting (OZB) hierdoor niet omhooggaat.

Schenkbelasting en mantelzorgwoningen

Indien de zorgvrager (bijvoorbeeld uw ouders) de mantelzorgwoning financiert en deze op uw grond wordt geplaatst, kan de Belastingdienst dit beschouwen als een schenking. Dit kan leiden tot schenkbelasting, afhankelijk van de relatie tussen zorgvrager en zorggever.

Om schenkbelasting te voorkomen, kan er een juridische constructie worden opgezet waarbij wordt vastgelegd dat de mantelzorgwoning een roerende zaak blijft. Dit betekent dat de woning bij vertrek of overlijden van de zorgvrager verwijderd of ontdaan moet worden van keuken en badkamer.

Veelgestelde vragen

Een mantelzorgwoning is een woning bedoeld voor de zorg van een naaste en kan onder bepaalde voorwaarden zonder vergunning worden gerealiseerd.

Nee, voor een mantelzorgwoning is geen omgevingsvergunning vereist als er een aantoonbare zorgvraag is. Binnen de bebouwde kom kunnen er echter uitzonderingen zijn.

Als vastligt dat de mantelzorgwoning een roerende zaak is, dient deze verwijderd of aangepast te worden. Anders kan deze als onroerend goed worden beschouwd en onderdeel worden van de nalatenschap.

Dit hangt af van de regelgeving in uw gemeente. In veel gevallen moet de woning verwijderd worden als er geen mantelzorgsituatie meer is. Maar de regels zijn recent gewijzigd in een aantal gemeentes. Het kan dus lonen om even navraag te doen.

 

Ja, gemeenten kunnen bepalingen hebben over gemeentelijke lasten en heffingen bij het plaatsen van een mantelzorgwoning.

Nee, zolang de woning niet meetelt voor de WOZ-waarde en geen schenking plaatsvindt, heeft dit geen directe belastinggevolgen.

Ja, voor een mantelzorgwoning is een zorgindicatie verplicht. Een arts moet bevestigen dat er een zorgbehoefte is.

In een mantelzorgwoning mogen maximaal twee personen wonen.

Heeft u vragen over de financiële en fiscale aspecten van een mantelzorgwoning?

Heeft u vragen over de financiële en fiscale aspecten van een mantelzorgwoning? Neem dan gerust contact met ons op, wij helpen u graag op weg. U kunt ook eerst contact opnemen met uw belastingadviseur of uw gemeente voor specifieke informatie over uw situatie.